ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, Ο ΣΗΜΙΤΗΣ ΕΘΑΨΕ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ

Ευθύνες στη διακυβέρνηση Σημίτη καταλογίζει το ''ΠΑΡΟΝ'' για την εγκατάλειψη ενός σημαντικότατου σχεδίου, που θα κατοχύρωνε ακόμα ισχυρότερα τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο. Συγκεκριμένα, το 1994, ο τότε υφυπουργός Άμυνας Μανώλης Μπεντενιώτης προχώρησε στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου, που είχε εκπονήσει ο ίδιος, με την ενθάρρυνση του τότε πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και του τότε υπουργού Άμυνας Γεράσιμου Αρσένη.
Το σχέδιο προέβλεπε την τακτική επίσκεψη εθελοντών, μελών του...
 Συνδέσμου Αποφοίτων Σχολών Υπαξιωματικών Πολεμικού Ναυτικού, με υλικά και γεννήτριες, σε βραχονησίδες του Ανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων, προκειμένου να στήσουν σιδερένιο υψηλό κοντάρι όπου θα υψωνόταν μεγάλου μεγέθους ελληνική σημαία, να κτίσουν από ένα παρεκκλήσι σε κάθε νησί και να φυτέψουν δέντρα και φυτά που θα μπορούσαν να ευδοκιμήσουν σ' αυτές τις περιοχές, με βάση μελέτη του υπουργείου Γεωργίας, εξειδικευμένη για κάθε νησί.
Παράλληλα, στις βραχονησίδες θα εγκαθιστούσαν και ζώα ή πουλιά από αυτά που θα μπορούσαν να αναπαραχθούν και να επιβιώσουν, δημιουργώντας μια έντονη παρουσία μοναδικών οικοσυστημάτων.
Σε ορισμένα νησιά, όπου υπήρχαν φυλάκια του Στρατού, έγιναν τότε εκτεταμένες επισκευές, ενώ επισκευάστηκε και το σπίτι της κυράς της Ρω.
Στην πρώτη εκείνη φάση του σχεδίου εντάχθηκαν 18 νησιά. Τα πιο γνωστά από αυτά ήταν τα Τακμάκια ή Τομάρια ανοικτά της Λέσβου, ο Πασάς και η Βάτη που είναι δίπλα από τη Χίο, η Στρογγυλή στα Δωδεκάνησα, η Καλόλιμνος που είναι δίπλα στην Κάλυμνο, η Νήμος (Δωδεκάνησα), το Φαρμακονήσι, η Σάρια στην Κάρπαθο, η Γαυδοπούλα και από τα κατοικημένα τα Αντικύθηρα και η Γαύδος.
Η πρώτη επίσκεψη των εθελοντών με το ΠΓΥ «Έβρος» έγινε τον Ιούνιο του 1994 στη Ρω. Τότε επισκευάστηκε το σπίτι της κυράς της Ρω, στήθηκε ένας μεγαλύτερος ιστός για τη σημαία σε τσιμεντένια στέρεη βάση, κατασκευάστηκε παρεκκλήσιο, πρόχειρο δίκτυο ύδρευσης και φυτεύτηκαν δέντρα.
Οι επισκέψεις στα νησιά συνεχίστηκαν όλο το 1995. Το σχέδιο είχε ενθουσιάσει τους πάντες. Τα διεθνή ΜΜΕ το χαρακτήρισαν σπουδαίο, ενώ ο πληθυσμός στα ακριτικά νησιά το είχε αγκαλιάσει.
Η εξέλιξη όμως του προγράμματος ήταν ακόμα πιο φιλόδοξη: Η τότε κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι όποιοι ήθελαν θα μπορούσαν να κατοικήσουν στα νησιά αυτά, με αντιπαροχή μια κατοικία που θα τους διασφάλιζε η Πολιτεία. Αυτό είχε τεράστιο αντίκτυπο ακόμα και στο εξωτερικό. Μάλιστα πολλοί ομογενείς, από τις ΗΠΑ κυρίως, ενδιαφέρθηκαν να πάρουν μέρος στο πρόγραμμα, ενώ ένας καλλιτέχνης ονόματι Ναυρίδης πήγε και κατοίκησε στη Ρω.
Ήδη, πριν ακόμη το πρόγραμμα πάρει ευρεία προβολή, 500 Έλληνες και περισσότεροι από 1.200 ξένοι υπήκοοι είχαν εκδηλώσει σχετικό ενδιαφέρον. Εκατοντάδες φάκελοι με αιτήσεις ενδιαφερομένων να κατοικήσουν στις βραχονησίδες, έφταναν στο γραφείο του Μπεντενιώτη.Τον Νοέμβριο του 1995, ο τότε υπουργός Αιγαίου Α. Κοτσακάς και ο Μ. Μπεντενιώτης πραγματοποίησαν σχετική περιοδεία στο Αιγαίο, επισκεπτόμενοι με ελικόπτερο διάφορα μικρονήσια προκειμένου να ελέγξουν και να εκτιμήσουν επί τόπου την κατάσταση.
Το σχέδιο εκτελούσε, όπως προαναφέρθηκε, ο Σύνδεσμος Αποστράτων μαζί με εθελοντές και τη συνδρομή του Πολεμικού Ναυτικού, που τους διέθετε το ΠΓΥ «Έβρος» (πλοίο μεταφοράς πυρομαχικών και γενικών υπηρεσιών). Τα υλικά τα συγκέντρωναν από δωρεές και η όλη επιχείρηση τύχαινε μεγάλης προβολής από τα τοπικά και αθηναϊκά ΜΜΕ, καθώς ήταν κάτι πρωτοποριακό, πολύ ενδιαφέρον και με προφανή εθνικό στόχο.
Το όλο πρόγραμμα, με ευθύνη του τότε υφυπουργού Άμυνας, είχε ετοιμαστεί για να υποβληθεί στην ΕΕ ώστε να τύχει και κοινοτικής χρηματοδότησης. Ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου παρακολουθούσε προσωπικά την εφαρμογή του σχεδίου και ενθάρρυνε τον υφυπουργό να το συνεχίσει, όπως και ο προϊστάμενος υπουργός Γεράσιμος Αρσένης, που την ίδια περίοδο οικοδομούσε το δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου με την Κύπρο.
Ενώ όμως ο Μ. Μπεντενιώτης επρόκειτο να προωθήσει τον πλήρη φάκελο στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας για να προωθηθεί στην ΕΕ, όταν το 1996 μετατέθηκε στο υπουργείο αυτό ως υφυπουργός και μάλιστα αρμόδιος για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, τον σχετικό φάκελο δεν τον βρήκε πουθενά.
Την ίδια περίοδο, ο τότε υπουργός Αιγαίου Αντώνης Κοτσακάς διαβεβαίωνε πως ''...υπήρχε συγκεκριμένο σχέδιο για την αξιοποίηση πολλών βραχονησίδων του Αιγαίου. Βασιζόταν στη σκέψη ότι, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, σε ένα νησί αναγνωρίζεται υφαλοκρηπίδα μόνον όταν στο έδαφός του ασκείται έστω και μικρή οικονομική δραστηριότητα. Το ζήτημα το είχαμε συζητήσει με τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος είχε δείξει μεγάλο ενδιαφέρον και είχε εγκρίνει το σχέδιο''.
Το πολυσήμαντο αυτό πρόγραμμα, που θα κατοχύρωνε τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο Αιγαίο και θα περιόριζε αμφισβητήσεις των θαλάσσιων συνόρων μας, σταμάτησε ξαφνικά μόλις ανέλαβε πρωθυπουργός ο Σημίτης.
Ήδη στις αρχές του 1996, μόλις ο Κώστας Σημίτης ανέλαβε πρωθυπουργός (στις 18 Ιανουαρίου), το σχέδιο μπήκε στο περιθώριο και σε λίγες μέρες κάποιοι φρόντισαν να εξαφανιστεί. Ο Σημίτης στην κυβέρνησή του έβαλε τον Μπεντενιώτη υφυπουργό στο Εθνικής Οικονομίας. Για να μη φανεί δε ότι τον έβγαλε από το Άμυνας λόγω της εποίκισης των βραχονησίδων (σχετικά με την οποία οι τουρκικές εφημερίδες είχαν αναγγείλει ότι σε αντίδραση προς τα έργα υποδομής των Ελλήνων, το τουρκικό πολεμικό Ναυτικό ετοιμαζόταν να τις «χαρτογραφήσει πλήρως»), κατήργησε τη μία θέση υφυπουργού, αφού ήδη στην άλλη ήταν υφυπουργός ο πτέραρχος Νίκος Κουρής.
Χαρακτηριστικό του μένους κατά του προγράμματος που είχαν στελέχη που ανήκαν στον «σκληρό πυρήνα» του Σημίτη -που φαίνεται ότι κάποια σχέδια τους χάλαγε- είναι το γεγονός ότι υπουργός της κυβέρνησης Σημίτη, σε Υπουργικό Συμβούλιο στις 30/5/1996 είχε πει κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης στον Μ. Μπεντενιώτη: «Αν δεν είχες ξενικήσει αυτές τις ιστορίες, δεν θα είχαμε φτάσει σήμερα ως εδώ»! (σ.σ.: εννοώντας την τραγωδία στα Ίμια).
Αν το φιλόδοξο, πλην ρεαλιστικό σχέδιο ολοκληρωνόταν, μια και είχε πενταετή περίοδο εφαρμογής, (δηλαδή θα ολοκληρωνόταν περίπου το 2000), τα οφέλη για τη χώρα μας στον διπλωματικό τομέα θα ήταν τεράστια.
Κατ' αρχάς δεν θα μπορούσε να αμφισβητήσει κανένας το εύρος της υφαλοκρηπίδας στα μικρονήσια του ανατολικού Αιγαίου, εφ' όσον θα είχαν έστω και έναν μόνιμο κάτοικο. Επίσης δεν θα μπορούσε η Άγκυρα να διανοηθεί να θέσει θέμα γκρίζων ζωνών σε κατοικημένα νησιά ή σε νησιά με ελληνική παρουσία (εκκλησίες, σημαίες, καλλιέργειες, πρόχειρα λιμάνια κ.ά.).
Λίγο αργότερα ήρθαν οι συνέπειες: Τα Ίμια, οι γκρίζες ζώνες, η συνολική αμφισβήτηση του status στο Αιγαίο από πλευράς Τουρκίας...