Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές στο σουπερμάρκετ;

Τυχαία άκουσα κάποιον κύριο Καπόπουλο να λέει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα το πρωί όταν βρέθηκα δίπλα σε μία τηλεόραση. Δεν πρόλαβα την αρχή για να ξέρω για ποιο πράγμα μιλούσαν αλλά ήταν για εμάς, και την “Ε”Ε, και την κρίση, και τις επιλογές μας, και....

την εσωτερική υποτίμηση, και την καταστροφική έξοδο από την Ευρωζώνη και τέτοια. Ο Καπόπουλος μου έκανε καλή γενικά εντύπωση, και είδα, αργότερα, ότι, αυτά που έλεγε σήμερα, τα έχει ξαναπεί. Μπορεί να μην κατάλαβα,αλλά σαν να είπε ότι η επιστροφή στην δραχμή θα ήταν καταστροφή. Συμφωνώ και με αυτή την άποψη. Θα ήταν καταστροφή, αλλά τυχαίνει να πιστεύω ότι η πορεία που ακολουθούμε είναι, ίσως, μεγαλύτερη καταστροφή.

Και εντελώς αυθόρμητα τον ρώτησε η εικονιζόμενη κυρία, περίπου, “μα εάν κάνουμε εσωτερική υποτίμηση, γιατί δεν πέφτουν οι τιμές στα σουπερμάρκετ“; Εξαιρετική ερώτηση, και δεν πολυκατάλαβα την απάντηση του Καπόπουλου, αλλά μου φάνηκε ότι της τα μάσησε.

Κυρία μου, οι τιμές δεν πέφτουν γιατί

1) Η πλειοψηφία των πραγμάτων στο σουπερμάρκετ είναι εισαγόμενα, και το product mix του σουπερμάρκετ είναι για να μεγιστοποιήσει τα δικά του κέρδη, και τα εισαγόμενα δεν έχουν φτηνύνει.

2) Τα ελληνικά προϊόντα, δεν έχουν φτηνύνει, λόγω φόρων, ΔΕΗ και μεταφορικών, και οι ντόπιοι παραγωγοί, βλέποντας το εισόδημά τους να μειώνεται, ανεβάζουν τιμές, όπου τους παίρνει, για να ρεφάρουν. Ακολουθούν τις ξένες τιμές.

3) Εσένα σου κάνει εντύπωση επειδή σε φορολογούνε του σκοτωμού για να πάρουν πίσω την ρευστότητα που παρέχουν στις τράπεζες (φοβούνται τον πληθωρισμό τα “ευρωπαϊκά” αφεντικά μας) και ξαφνικά παρατηρείς ότι δεν σε φτάνουν τα λεφτά (και που ‘σαι ακόμα).

Με άλλα λόγια, με την εσωτερική υποτίμηση που αντιμετωπίζεις, μειώνεται το εισόδημα σου από μείωση μισθών και φόρων και φόρων σε πράγματα που δεν το περίμενες. Σου κακοφαίνεται, γιατί τα ράφια είναι γεμάτα και οι τιμές σταθερές, και δεν ξέρεις τι να κάνεις. Αυτό που σου λένε, είναι “βρες κάτι να κάνεις να βγάζεις περισσότερα, να μπορείς να αγοράζεις τα Ευρωπαϊκά προϊόντα”. Και γιατί να πέσει η κεφαλογραβιέρα όταν το πεκορίνο κρατιέται; Θα περάσεις λοιπόν πολύ καιρό να σκέφτεσαι τι μπορείς να κάνεις να βγάζεις περισσότερα, δεν θα βρίσκεις (εάν είσαι κοινή θνητή) και ή θα κάθεσαι ή θα μεταναστεύσεις (εάν μπορείς). Δεν θα έχει πολύ νόημα να κάνεις κάτι χειρωνακτικό, γιατί σε χώρα με σκληρό νόμισμα, κάποιος αλλοδαπός θα το κάνει φτηνότερα από εσένα. Αυτή είναι η εσωτερική υποτίμηση.

Με την άλλη υποτίμηση, την πραγματική, θα εξακολουθήσεις να έχεις κάποιο (υποτιμημένο) εισόδημα, το σουπερμάρκετ θα έχει μόνο Ελληνικά προϊόντα (θα κλείσουν τα μισά σουπερμάρκετ) και τα Ελληνικά προϊόντα θα βρουν μία νέα ισορροπία τιμών, και ξαφνικά θα υπάρχει μεγαλύτερη αγορά για κεφαλογραβιέρα και 5-6 άνεργοι θα έχουν λόγο να πάνε στο χωριό τους να κάνουν τον παραγωγό. Με την πραγματική υποτίμηση και χωρίς τις παροχές από την “Ευρώπη” ωστόσο, πολλοί στις σημερινές υπηρεσίες, και ίσως και εσύ, βρεθείτε χωρίς δουλειά. Μόνο που σε αυτό το σενάριο, εάν δεν μπορείς να μεταναστεύσεις, θα έχεις την επιλογή, να βρεις κάτι εδώ. Πολύ υποδεέστερο, ίσως, του σημερινού, αλλά “κάτι”. Αυτό το “κάτι” μπορεί να είναι παραγωγικό, και ο αλλοδαπός του προηγούμενου παραδείγματος δεν θα το θέλει, γιατί αυτός θέλει σκληρό νόμισμα να στείλει στην πατρίδα του και όχι δραχμές.

Άρα για όλους τους σώφρονες στοχαστές: Το μέλλον είναι δύσκολο. Με εσωτερική υποτίμηση, λεφτά να ζούμε εδώ δεν θα υπάρχουν, και αρκετοί θα έχουμε σαν μόνη διέξοδο, να πάμε να ρίξουμε τα εργατικά στην Γερμανία, η να ανταγωνιζόμαστε αλλοδαπούς για χειρωνακτικές δουλειές στην Ελλλάδα. Με κανονική υποτίμηση, η μετανάστευση θα είναι πάντα επιλογή, αλλά θα έχουμε κίνητρο και δυνατότητα να παράξουμε κάτι, χωρίς το συγκριτικό μειονέκτημα που έχουμε έναντι των αλλοδαπών στο πρώτο σενάριο.

Η υποτίμηση είναι χάλια. Θα ξαναπάμε σε καταστάσεις 1960 ή χειρότερα (ρώτα κοπέλα μου κανέναν συγγενή πώς ήταν η ζωή… δύσκολη… αλλά είχε και τις πλάκες της). Η εσωτερική υποτίμηση είναι, ίσως, χειρότερη γιατί δεν μας δίνει καν την δυνατότητα να πάμε στο ’60. Και, σε κάθε περίπτωση, τι θα γίνουμε χωρίς πεκορίνο… ή iPad…

Και, κύριε Καπόπουλε, τις ΔΕΚΟ θα τις πάρουν σε ότι τιμή γουστάρουν είτε είναι Γερμανοί γκαουλάϊτερ, είτε Έλληνες πονηροί που τα έβγαλαν όλα έξω μεταξύ 2004 και 2011. Το χρήμα είναι άοσμο. Αρα πες το πιο απλά: Δεν θες άλλους Έλληνες ιδιοκτήτες ή μάνατζερ! Ή πιστεύεις ότι ο Γερμανός είναι φιλάνθρωπος. Σε καταλαβαίνω…

Κάτι ξέρω που δεν βλέπω τηλεόραση.