Η Μεσόγειος έτοιμη για ανάφλεξη, αλλά εμείς...

• Παντελώς ανέτοιμες οι ελληνικές Ε.Δ. απέναντι στην πρόκληση ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου

H ανακάλυψη του τεράστιου κοιτάσματος φυσικού αερίου στα σύνορα της κυπριακής ΑΟΖ και της δυνητικής (ακόμα απλώς «δυνητικής» δυστυχώς...) ελληνικής ΑΟΖ βρίσκεται στο επίκεντρο των συνομιλιών του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου και του προέδρου της Κύπροτυ, Δημήτρη Χριστόφια, σήμερα στην Αθήνα. Το κοίτασμα υπολογίζεται ότι περιέχει τουλάχιστον 1 τρις. Κυβικά μέτρα φυσικού αερίου σε βάθη από 4-6 χιλιόμετρα και να αποφέρει ετησίως στην Ελλάδα έσοδα της τάξες των 2,5 δις ευρώ για μια περίοδο άνω των τριάντα ετών με συντηρητική απόλειψη.



Πόσο όμως λαμβάνεται υπ’όιψιν από ελληνικής πλευράς ότι βασικός παράγοντας για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η ανάπτυξη της απαραίτητης υποδομής για τη διασφάλιση της περιοχής αυτής και την εδραίωση της ελληνικής κυριαρχίας επί αυτής;

Μέχρι στιγμής με εξαίρεση την συζητούμενη σύμβαση για τις έξι φρεγάτες FREMM (εκ των ουκ άνευ γίνεται πλεόν η προμήθεια των σκαφών αυτών με τους 6.000 τόνους εκτοπίσματος και τις υψηλές δυνατότητες επιχειρήσεων σε ανοικτή θαλασσα) τίποτα δεν συμβαίνει προς την κατεύθυνση αυτή.

Η υλοποίηση ορισμένων επενδύσεων στον τομέα της έγκαιρης προειδοποίησης, της επιτήρησης, της έρευνας και διάσωσης και της αστυνόμευσης της τεράστιας αυτής περιοχής μέχρι στιγμής εκλαμβάνεται ως «περιττή δαπάνη».

Το παράδειγμα της Νοερβηγίας μιλάει από μόνο του: Η χώρα αυτή, με μηδενικά προβλήματα ασφάλειας ή απειλές από κάποια γειτονική χώρα, ναυπήγησε 5 νέες φρεγάτες εκτοπίσματος 5.300 τόνων, συνολικού κόστους 2,7 δισ. ευρώ, με αποστολή την προστασία των εγκαταστάσεων άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου που αυτή διαθέτει στη Βόρεια Θάλασσα, μακριά από τις νορβηγικές ακτές!


Αυτονόητη είναι η προμήθεια μιας σειράς συστημάτων όπως:

-Φρεγάτες FREMM. Είναι κοινά αποδεκτό ότι για την Αν. Μεσόγειο το ΠΝ χρειάζεται ένα πλοίο μεγάλου εκτοπίσματος και μήκους, ικανό να ανταπεξέλθει στις μακροχρόνιες περιπολίες που σίγουρα θα χρειαστούν στην περιοχή μεταξύ της Κρήτης και της Κύπρου, ανεξάρτητα πλέον από την εθνική ανάγκη ύπαρξης του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος. Η ύπαρξη βλημάτων cruise με ακτίνα δράσης 1000 χλμ., όπως το SCALP Naval, θα δώσει δυνατότητες κρούσης πρωτόγνωρες στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

-Αεροσκάφη-τάνκερ. Πιθανές επιλογές είναι εναλλακτικά το KC-130, το KC-135R ή το A310MRTT. Αν και τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block 52 plus που επιχειρούν από την Κρήτη διαθέτουν σύμμορφες εξωτερικές δεξαμενές, είναι σίγουρο ότι η ύπαρξη τουλάχιστον 4 ιπτάμενων τάνκερ στην Κρήτη θα αναβάθμιζε τις επιχειρησιακές δυνατότητες των F-16 Block 52+/Αdv. Τα ιπτάμενα τάνκερ θα επέτρεπαν στα μαχητικά να επιχειρούν χωρίς τις δεξαμενές, αυξάνοντας την ευελιξία τους και τη δυνατότητα τους να μεταφέρουν περισσότερο πολεμικό φορτίο αν χρειαστεί, σε μεγαλύτερες αποστάσεις και για περισσότερο χρόνο.

-Ο τρίτος παράγοντας είναι ο έλεγχος μίας αχανούς (για τα ελληνικά δεδομένα) θαλάσσιας έκτασης, είναι το να μπορούμε να γνωρίζουμε τι συμβαίνει πέρα από τον ορίζοντα. Η Κύπρος απέχει από την Κρήτη 550 χλμ. και 400 χλμ. από τη Ρόδο. Η συνεχής επιτήρηση της περιοχής αυτής αποτελεί πρώτο μέλημα της Ελλάδας και αυτό μπορεί να επιτευχθεί από εγχώριους φορείς με σχετικά μικρή δαπάνη, εν μέσω χαλεπών καιρών.

Η ανάπτυξη και η εγκατάσταση δύο ραντάρ βραχέων κυμάτων με κάλυψη πέραν του ορίζοντα (HF OTH Radar) στην περιοχή της Αν. Κρήτης και ενός συστήματος ταυτοποίησης στόχων ADS (Automatic Dependant Surveillance, ταυτοποίηση μέσω transponders AIS ή IFF) αποτελεί μονόδρομο για την Ελλάδα. Χάρη στη μεγάλη εμβέλεια αυτών των ραντάρ (200 ν.μ.) η ελληνική κυβέρνηση θα μπορεί να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει στην εν λόγω θαλάσσια περιοχή, σε ένα τόξο που θα ξεκινά από τα παράλια της Μ. Ασίας και θα επεκτείνεται μέχρι μερικά μίλια από τις ακτές της Αφρικής.

Μία ακόμη λύση που θα ολοκλήρωνε την πλήρη κάλυψη της περιοχής θα ήταν η εγκατάσταση δύο αντίστοιχων σταθμών και στις δυτικές ακτές της Κύπρου, καλύπτοντας έτσι το κενό των 95 μιλίων που αφήνει το ελληνικό ραντάρ στην Κρήτη, αφού η απόσταση μεταξύ Κρήτης και Κύπρου είναι 295 μίλια.

-Δημιουργία περιφερειακού Κέντρου Διοίκησης και Ελέγχου στην Κρήτη με τομέα αρμοδιότητας την Αν. Μεσόγειο. Αντίστοιχο Κέντρο θα μπορούσε να υπάρχει και στην Κύπρο, επιτρέποντας τον καλύτερο συντονισμό του ελέγχου και της επιτήρησης της θαλάσσιας περιοχής μεταξύ των δύο νησιών. Αυτό φυσικά απαιτεί την αναβάθμιση των υπαρχουσών υποδομών, ώστε να υπάρχει επικοινωνία και ανταλλαγή δεδομένων σε αληθινό χρόνο, ενώ χρήσιμη θα ήταν η ύπαρξη μεικτών επιτελείων τα οποία θα επάνδρωναν και τα δύο Κέντρα. Φυσικά, ένα τέτοιο πρόγραμμα απαιτεί τη δέσμευση ενός μέρους των δυνατοτήτων του δορυφόρου Hellas Sat για την άμεση, αδιάκοπη και ασφαλή αναμετάδοση των δεδομένων.

-Μόνιμη παρουσία ενός ιπτάμενου ραντάρ EMB-145H AWE&C ERIEYE στην Κρήτη θα μπορούσε να αξιοποιηθεί επικουρικά από το Κέντρο Διοίκησης και Ελέγχου, για την απόκτηση πιο αναλυτικής εικόνας σε περίπτωση κρίσης.

-Αεροσκάφη Ναυτικής Συνεργασίας. Η χώρα μας δεν διαθέτει κανένα σε επιχειρησιακή κατάσταση, χάνοντας έτσι ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε σχέση με την Τουρκία, η οποία διαθέτει 19 συνολικά αεροσκάφη αυτής της κατηγορίας. Η απουσία αυτών των αεροσκαφών είναι κρίσιμη για τον έλεγχο της Αν. Μεσογείου, αφού λόγω της μεγάλης έκτασης της περιοχής χρειαζόμαστε αεροσκάφη επιτήρησης με μεγάλη αυτονομία και εμβέλεια.

Η εν λόγω ανάγκη θα μπορούσε να αποτελέσει επίσης ένα ελληνοκυπριακό πρόγραμμα που θα αύξανε τον αριθμό των υπό προμήθεια αεροσκαφών, βελτιώνοντας τους όρους αγοράς. Άλλωστε και για την Κύπρο η ανάγκη για αγορά αεροσκαφών αυτής της κατηγορίας είναι επιτακτική, καθότι πρόκειται για νησιωτικό κράτος με ενεργειακές φιλοδοξίες στην ίδια περιοχή. Ένας αριθμός 9 συνολικά αεροσκαφών και για τις δύο χώρες θα δημιουργούσε μία διαφορετική κατάσταση στον συγκεκριμένο διαγωνισμό υπέρ του αγοραστή.

Τι υπάρχει από αυτά στο δεκαπενταετές εξοπλιστικό πρόγραμμα; Μόνο οι φρεγάτες και ένα κονδύλι για τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας. Και μιλάμε για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια. Συμπέρασμα: δικό σου είναι ότι μπορείς να προστατέψεις. Ότι δεν μπορείς στο παίρνει ο αντίπαλος που μπορεί να το αποκτήσει δια της βίας ή απλά να μην σου επιτρέψει να εκμεταλλευτείς αυτό που σου ανήκει...